Τι άλλαξε τελικά στα εργασιακά με την ψήφιση του νομοσχεδίου του υπουργείου εργασίας

Δείτε τις κυριότερες ρυθμίσεις και αλλαγές στα εργασιακά ( Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ, μητρότητα, κυρώσεις κλπ) όπως τελικά ψηφίστηκαν στο νομοσχέδιο του Υπουργείου Εργασίας και αποτελούν πλέον νόμο του κράτους. Διαφορετικές είναι οι ημερομηνίες ισχύος των επί μέρους διατάξεων, αφού για κάποιες απ' αυτές απαιτείται η έκδοση υπουργικών αποφάσεων.


Άρθρο 31

Τροποποιήσεις του άρθρου 2 του ν. 3996/2011


1. Στo τέλος της περίπτωσης α΄ της παρ. 2 του άρθρου 2 του ν. 3996/2011 (Α΄ 170) προστίθενται εδάφια ως εξής:

«Ειδικά, κατά τη διενέργεια ελέγχου, σύµφωνα µε τις υποπεριπτώσεις αα΄, ββ΄, γγ΄ και δδ΄, οι ευρισκόµενοι στο χώρο εργασίας υποχρεούνται να επιδεικνύουν την αστυνοµική τους ταυτότητα ή άλλο αποδεικτικό της ταυτοπροσωπίας έγγραφο, εφόσον τους ζητηθεί από τους διενεργούντες τον έλεγχο Επιθεωρητές Εργασίας. Στον εργοδότη που αρνείται την κατά τα προηγούµενα εδάφια είσοδο και πρόσβαση ή την παροχή των ως άνω στοιχείων ή πληροφοριών ή παρέχει ανακριβείς πληροφορίες ή στοιχεία επιβάλλονται οι διοικητικές κυρώσεις της υποπαραγράφου 1Α του άρθρου 24.»


2. Το τελευταίο εδάφιο της περίπτωσης δ΄ της παρ. 2 του άρθρου 2 του ν. 3996/2011 αντικαθίσταται ως εξής:

«Στον εργοδότη ή οποιονδήποτε τρίτο αρνείται την κατά τα προηγούµενα εδάφια είσοδο και πρόσβαση ή την παροχή στοιχείων ή πληροφοριών ή παρέχει ανακριβείς πληροφορίες ή στοιχεία επιβάλλονται οι διοικητικές κυρώσεις της υποπαραγράφου 1Α του άρθρου 24.»


Διάταξη που άλλαξε



Στον εργοδότη που αρνείται την κατά τα προηγούμενα εδάφια είσοδο και πρόσβαση ή την παροχή στοιχείων ή πληροφοριών ή παρέχει ανακριβείς πληροφορίες ή στοιχεία, επιβάλλονται οι διοικητικές κυρώσεις της περίπτωσης Α΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 24. (Πρόστιμο από πεντακόσια (500) ευρώ μέχρι πενήντα χιλιάδες (50.000)....)



Άρθρο 32

Τροποποίηση του άρθρου 23 του ν. 3996/2011


Η περπτωση α΄ της παρ. 3 του άρθρου 23 του ν. 3996/2011 αντικαθίσταται ως εξής:

«3.α. Αν κρίνει ότι υπάρχουν παραβάσεις που εγκυµονούν άµεσο ή σοβαρό κίνδυνο για την ασφάλεια και την υγεία των εργαζοµένων, διακόπτει προσωρινά τη λειτουργία της επιχείρησης ή εκµετάλλευσης ή τµήµατός της ή στοιχείου του εξοπλισµού της, για χρονικό διάστηµα µέχρι της πλήρους συµµόρφωσης του εργοδότη και της άρσης των παραβάσεων που διαπιστώθηκαν. Αν η επιχείρηση, µετά την προσωρινή διακοπή ή την επιβολή άλλων διοικητικών κυρώσεων, εξακολουθεί να παραβαίνει συστηµατικά τις διατάξεις της νοµοθεσίας µε άµεσο ή σοβαρό κίνδυνο για τους εργαζόµενους εισηγείται στον Υπουργό Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης την οριστική διακοπή της λειτουργίας της.»


Διάταξη που άλλαξε

"Αν κρίνει ότι υπάρχει άμεσος κίνδυνος για την ασφάλεια και την υγεία των εργαζομένων, διακόπτει προσωρινά, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, τη λειτουργία της επιχείρησης ή τμήματός της και εισηγείται στον Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης την οριστική διακοπή της λειτουργίας της, αν η επιχείρηση, μετά την προσωρινή διακοπή ή την επιβολή διοικητικών κυρώσεων, εξακολουθεί να παραβαίνει συστηματικά τις διατάξεις της νομοθεσίας με άμεσο κίνδυνο για τους εργαζόμενους"



Άρθρο 33

Τροποποίηση του άρθρου 24 του ν. 3996/2011


Η υποπαράγραφος 1Β του άρθρου 24 του ν. 3996/2011 αντικαθίσταται ως εξής:

«Β.α. Προσωρινή διακοπή της λειτουργίας συγκεκριµένης παραγωγικής διαδικασίας ή τµήµατος ή τµηµάτων ή του συνόλου της επιχείρησης ή εκµετάλλευσης για χρονικό διάστηµα µέχρι τριών (3) ηµερών, εφόσον επιβληθούν σε βάρος του εργοδότη τρεις (3) πράξεις επιβολής προστίµου για παραβάσεις της εργατικής νοµοθεσίας που χαρακτηρζοντα, σύµφωνα µε την υα. 2063/Δ1632/2011 (Β΄ 266), ως «υψηλής» ή «πολύ υψηλής» σοβαρότητας, και οι οποίες διαπιστώνονται αθροιστικά σε τρεις (3) διενεργούµενους ελέγχους σε διαφορετικές ηµεροµηνίες, µέσα σε χρονικό διάστηµα δύο (2) ετών.

β. Προσωρινή διακοπή της λειτουργίας συγκεκριμένης παραγωγικής διαδικασίας ή τµήµατος ή τµηµάτων ή του συνόλου της επιχείρησης ή εκμετάλλευσης για χρονικό διάστηµα τεσσάρων (4) µέχρι πέντε (5) ηµερών, εφόσον επιβληθούν σε βάρος του εργοδότη τέσσερις (4) ή περισσότερες πράξεις επιβολής προστίµου για παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας που χαρακτηρίζονται, σύµφωνα µε την υ.α. 2063/Δ1632/2011, ως «υψηλής» ή «πολύ υψηλής» σοβαρότητας, και οι οποίες διαπιστώνονται αθροιστικά σε τέσσερις (4) διενεργούµενους ελέγχους σε διαφορετικές ηµεροµηνίες, µέσα σε χρονικό διάστηµα δύο (2) ετών.

γ. Προσωρινή διακοπή της λειτουργίας συγκεκριµένης παραγωγικής διαδικασίας ή τµήµατος ή τµηµάτων ή του συνόλου της επιχείρησης ή εκµετάλλευσης για χρονικό διάστηµα µέχρι τριών (3) ηµερών, εφόσον επιβληθούν σε βάρος του εργοδότη δύο (2) ή περισσότερες πράξεις επιβολής προστίµου για αδήλωτη εργασία και οι οποίες διαπιστώνονται αθροιστικά σε δύο (2) διενεργούµενους ελέγχους σε διαφορετικές ηµεροµηνίες, µέσα σε χρονικό διάστηµα δύο (2) ετών. Σε περιπτώσεις που η επιχείρηση διατηρεί τµήµατα, εκµεταλλεύσεις ή υποκαταστήµατα σε διαφορετικούς τόπους, το µέτρο της προσωρινής διακοπής λειτουργίας λαµβάνεται για το αντίστοιχο τµήµα ή εκµετάλλευση ή υποκατάστηµα, του τελευταίου χρονολογικά διενεργούντος ελέγχου που επισύρει πράξη επιβολής προστίµου «υψηλής» ή «πολύ υψηλής» σοβαρότητας.

Οι κυρώσεις των περιπτώσεων α΄ έως γ΄ επιβάλλονται µε αιτιολογηµένη πράξη του Ειδικού Επιθεωρητή ή µε αιτιολογηµένη πράξη του Διευθυντή της αρµόδιας Περιφερειακής Διεύθυνσης Επιθεώρησης του ΣΕΠΕ, ύστερα από αιτιολογηµένη εισήγηση του αρµόδιου Επιθεωρητή Εργασίας.

Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, ύστερα από αιτιολογηµένη εισήγηση του Διευθυντή της αρµόδιας Περιφερειακής Διεύθυνσης Επιθεώρησης του ΣΕΠΕ, µπορεί να επιβληθεί στον εργοδότη προσωρινή διακοπή για διάστηµα µεγαλύτερο από πέντε (5) ηµέρες ή και οριστική διακοπή της λειτουργίας συγκεκριµένης παραγωγικής διαδικασίας ή τµήµατος ή τµηµάτων ή του συνόλου της επιχείρησης ή εκµετάλλευσης.

Όταν συντρέχουν οι προϋποθέσεις της περίπτωσης α΄ της παραγράφου 3 του άρθρου 23, δεν απαιτείται πρόσκληση για παροχή εξηγήσεων. Η διακοπή επιβάλλεται από τον Ειδικό Επιθεωρητή ή τον αρµόδιο Επιθεωρητή Εργασίας που διενεργεί τον έλεγχο, ύστερα από αιτιολογηµένη καταγραφή στο δελτίο ελέγχου των παραβάσεων, που κατά την κρίση τους συνιστούν άµεσο ή σοβαρό κίνδυνο για την ασφάλεια και υγεία των εργαζοµένων.

Η εκτέλεση της διοικητικής κύρωσης της προσωρινής ή οριστικής διακοπής γίνεται από την αρµόδια αστυνοµική αρχή.

Ο χρόνος προσωρινής ή οριστικής διακοπής λογίζεται ως κανονικός χρόνος εργασίας ως προς όλα τα δικαιώµατα των εργαζοµένων.»


Διάταξη που άλλαξε

"Προσωρινή διακοπή της λειτουργίας συγκεκριμένης παραγωγικής διαδικασίας ή τμήματος ή τμημάτων ήτου συνόλου της επιχείρησης ή εκμετάλλευσης στις περιπτώσεις α΄ και β΄ της παρ. 3 του άρθρου 23, για χρονικό διάστημα μέχρι τριών ημερών με αιτιολογημένη πράξη του αρμόδιου Προϊσταμένου Περιφερειακής Διεύθυνσης Επιθεώρησης και κατόπιν προηγούμενης προσκλήσεως του εργοδότη για παροχή εξηγήσεων.

Επίσης, με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, ύστερα από αιτιολογημένη εισήγηση του αρμόδιου Επιθεωρητή Εργασίας ή του αρμόδιου Προϊσταμένου Διεύθυνσης, μπορεί να επιβληθεί στον εργοδότη προσωρινή διακοπή της λειτουργίας για διάστημα μεγαλύτερο από τρεις ημέρες ή και οριστική διακοπή της λειτουργίας συγκεκριμένης παραγωγικής διαδικασίας ή τμήματος ή τμημάτων ή του συνόλου της επιχείρησης ή εκμετάλλευσης. Η εκτέλεση των διοικητικών κυρώσεων προσωρινής και οριστικής διακοπής γίνεται από την αρμόδια αστυνομική αρχή "


Άρθρο 34

Τροποποίηση του άρθρου 28 του ν. 3996/2011


Στην παρ. 1 του άρθρου 28 του ν. 3996/2011 προστίθεται δεύτερο εδάφιο ως εξής:

«Με τις ίδιες ποινές τιµωρείται και ο εργοδότης που παραβιάζει την πράξη ή την απόφαση περί προσωρινής ή οριστικής διακοπής λειτουργίας της συγκεκριµένης παραγωγικής διαδικασίας ή τµήµατος ή τµηµάτων ή του συνόλου της επιχείρησης ή εκµμετάλλευσης ή στοιχείου του εξοπλισµού της, που του έχει επιβληθεί ως διοικητική κύρωση για παραβιάσεις της εργατικής νοµοθεσίας.»


Διάταξη που συμπληρώθηκε

"Κάθε εργοδότης, που παραβαίνει τις διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας τις σχετικές με τους όρους και τις συνθήκες εργασίας και συγκεκριμένα τα χρονικά όρια εργασίας, υπό την επιφύλαξη των παραγράφων 5 και 6 του άρθρου 31 του ν. 3904/2010 (Α΄218), την καταβολή δεδουλευμένων, την αμοιβή, την ασφάλεια και την υγεία των εργαζομένων ή την καταβολή της νόμιμης αποζημίωσης απόλυσης, τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον έξι μηνών ή με χρηματική ποινή τουλάχιστον εννιακοσίων (900) ευρώ ή και με τις δύο αυτές ποινές"


Άρθρο 35

Τροποποίηση του άρθρου 15 του ν. 4144/2013


Στην παρ. 2 του άρθρου 15 του ν. 4144/2013 προστίθεται τρίτο εδάφιο ως εξής:

«Αν από τη σχετική έκθεση διαπιστώνεται η µη αναγραφή εργαζοµένου στον ισχύοντα πίνακα προσωπικού, σύµφωνα µε το άρθρο 16 του ν. 2874/2000 (Α΄ 286), επιβάλλονται άνευ ετέρου από τον Προϊστάµενο του κατά τόπο αρµόδιου Τµήµατος Επιθεώρησης Εργασακών Σχέσεων του Σώµατος Επιθεώρησης Εργασίας οι διοικητικές κυρώσεις του άρθρου 1 της υ.α. 27397/122/2013 (B΄2062).»


Διάταξη που συμπληρώθηκε

"Τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα της ΥΠ.Ο.Α.Δ.Η.Ε. (Υπηρεσία Οικονομικής Αστυνομίας και Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος), ύστερα από τη διενέργεια του ελέγχου της παραγράφου 1 του άρθρου 14, υποχρεούνται να συντάξουν και στη συνέχεια να υποβάλουν τη σχετική έκθεση, με τα αποτελέσματα του ελέγχου, στις υπηρεσίες, που είναι κατά περίπτωση αρμόδιες για την επιβολή των προβλεπόμενων διοικητικών κυρώσεων. Οι σχετικές κυρωτικές πράξεις του προηγούμενου εδαφίου κοινοποιούνται υποχρεωτικά και στην ΥΠ.Ο.Α.Δ.Η.Ε."


Σημειώνεται ότι άρθρου 1 της υ.α. 27397/122/2013, προβλέπει πρόστιμο 10.500 € περίπου



Άρθρο 36

Καταχώριση αλλαγής ή τροποποίησης ωραρίου στο πληροφοριακό σύστηµα «ΕΡΓΑΝΗ»


Η παρ. 1 του άρθρου 80 του ν. 4144/2013 αντικαθίσταται ως εξής:

«1.α. Ο εργοδότης υποχρεούται να καταχωρεί στο πληροφοριακό σύστηµα του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης «ΕΡΓΑΝΗ» κάθε αλλαγή ή τροποποίηση του ωραρίου ή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας των εργαζοµένων, το αργότερο έως και την ηµέρα αλλαγής ή τροποποίησης του ωραρίου ή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας, και σε κάθε περίπτωση πριν την ανάληψη υπηρεσίας από τους εργαζοµένους, καθώς και την υπερεργασία και τη νόµιµη κατά την ισχύουσα νοµοθεσία υπερωριακή απασχόληση πριν την έναρξη πραγµατοποίησής της.

β. Αν διαπιστωθεί από τα αρµόδια ελεγκτικά όργανα τροποποίηση ωραρίου εργασίας εργαζοµένου ή υπερωριακή του απασχόληση χωρίς αυτή να έχει γνωστοποιηθεί κατά τα ανωτέρω πριν την έναρξη πραγµατοποίησής της, επιβάλλονται µε πράξη του αρµόδιου οργάνου σε βάρος του εργοδότη κυρώσεις, σύµφωνα µε τα άρθρα 24 και 28 του ν. 3996/2011.

γ. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης καθορίζεται η διαδικασία καταχώρισης, τα στοιχεία που γνωστοποιούνται και κάθε άλλη αναγκαία λεπτοµέρεια για την εφαρµογή του παρόντος.

δ. Η παρ. 1 του άρθρου 55 του ν. 4310/2014 (Α΄ 258) καταργείται και οι υπόλοιπες παράγραφοι του άρθρου αναριθµούνται αντίστοιχα.

ε. Η ισχύς της παρούσας παραγράφου αρχίζει από την έκδοση της απόφασης της περίπτωσης γ΄.»


Διάταξη που άλλαξε

"Κάθε αλλαγή ή τροποποίηση του ωραρίου ή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας εργαζομένων, καθώς και η νόμιμη κατά την ισχύουσα νομοθεσία υπερωριακή απασχόληση καταχωρείται υποχρεωτικά πριν την έναρξη πραγματοποίησής της στο Ειδικό Βιβλίο τροποποίησης ωραρίου εργασίας και υπερωριών που τηρείται από τον εργοδότη, χωρίς να απαιτείται θεώρησή του από τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΣΕΠΕ."


Σημειώνεται ότι το αθεώρητο βιβλίο υπερωριών καταργείται, όμως για την εφαρμογή της παραπάνω διάταξης, θα πρέπει να εκδοθεί πρώτα απόφαση του υπουργού εργασίας.



Άρθρο 37

Ηλεκτρονική αναγγελία του απασχολούµενου προσωπικού επί εκτέλεσης οικοδοµικής εργασίας

ή τεχνικού έργου


Το άρθρο 33 του ν. 1836/1989 (Α΄ 79) αντικαθίσταται ως εξής:

«1. Εργοδότης που εκτελεί οικοδοµική εργασία ή τεχνικό έργο, υποχρεούται να αναγγέλλει ηλεκτρονικά στο Ολοκληρωµένο Πληροφοριακό Σύστηµα του ΣΕΠΕ (ΟΠΣ ΣΕΠΕ) το απασχολούµενο προσωπικό, πριν από την έναρξη κάθε ηµερήσιας απασχόλησης. Σε περίπτωση µη συµµόρφωσης µε τα ανωτέρω επιβάλλονται οι διοικητικές κυρώσεις του άρθρου 1 της υ.α. 27397/122/2013 (B΄ 2062).

2. Αντίγραφο του εντύπου της ως άνω αναγγελίας για κάθε ηµέρα απασχόλησης τηρείται στον τόπο εκτέλεσης του έργου µε ευθύνη του εργοδότη και τίθεται στη διάθεση των ελεγκτικών οργάνων, προς έλεγχο, οσάκις ζητείται. Σε περίπτωση µη τήρησης της ως άνω υποχρέωσης επιβάλλονται οι διοικητικές κυρώσεις του άρθρου 24 του ν. 3996/2011 (Α΄ 170).

3. Για τους σκοπούς του παρόντος, ως εργοδότης θεωρείται ο εργολάβος και ο υπεργολάβος που έχουν αναλάβει την εκτέλεση της οικοδοµικής εργασίας ή του τεχνικού έργου.

4. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης καθορίζεται η διαδικασία της αναγγελίας, τα στοιχεία που περιλαµβάνει, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτοµέρεια για την εφαρµογή του παρόντος.

5. Η ισχύς του παρόντος άρθρου αρχίζει από την έκδοση της απόφασης της παραγράφου 4.»


Διάταξη που άλλαξε

"1. Με αποφάσεις του Υπουργού Εργασίας, που δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, μπορεί να καθιερώνεται η τήρηση βιβλίου ημερήσιων δελτίων απασχολούμενου προσωπικού, στο οποίο αναγράφονται οι απασχολούμενοι σε επιχειρήσεις και εργασίες οικοδομικών και τεχνικών έργων καθώς και σε άλλες επισκευαστικές επιχειρήσεις και εργασίες.

Με τις ίδιες υπουργικές αποφάσεις καθορίζεται ο τύπος του βιβλίου, τα στοιχεία που περιλαμβάνει, ο υπόχρεος για την τήρηση, οι ειδικότερες ρυθμίσεις για την περίπτωση απασχολουμένων με σύμβαση έργου, όπως και κάθε άλλη χρήσιμη λεπτομέρεια στην εφαρμογή αυτών των μέτρων.

2. Η τήρηση βιβλίου ημερήσιων δελτίων αντικαθιστά τη θεώρηση και ανάρτηση πίνακα ωρών εργασίας προσωπικού.

3. Σε κάθε υπόχρεο, που από δόλο ή αμέλεια δεν προμηθεύεται, δεν θεωρεί, δεν τηρεί, τηρεί ελλιπώς ή αναληθώς, δεν υποβάλλει εμπρόθεσμα στις αρμόδιες αρχές ή δεν επιδεικνύει για οποιοδήποτε λόγο στα αρμόδια όργανα ελέγχου το υποχρεωτικό γι΄ αυτόν βιβλίο των ημερήσιων δελτίων απασχολούμενου προσωπικού, επιβάλλεται πρόστιμο, για κάθε παράβαση, από πενήντα χιλιάδες (50.000) μέχρι τετρακόσιες χιλιάδες (400.000) δρχ.

Το πρόστιμο επιβάλλεται με αιτιολογημένη πράξη του αρμόδιου προϊστάμενου της Επιθεώρησης Εργασίας, μετά από γνώμη της μικτής επιτροπής ελέγχου, εάν αυτή έχει επιληφθεί, εισπράττεται δε υπέρ του Ο.Α.Ε.Δ., από τις αρμόδιες τοπικές της έδρας της επιχείρησης δημόσιες οικονομικές υπηρεσίες, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Ε.Δ.Ε. Η πράξη του προϊσταμένου αποτελεί εκτέλεση τίτλου είσπραξης δημόσιου εσόδου, όταν γίνει τελεσίδικη. Ο υπόχρεος, στον οποίο επιβάλλεται το πρόστιμο, δικαιούται να προσφύγει στα τακτικά διοικητικά δικαστήρια, μέσα σε τριάντα (30) ημέρες από την κοινοποίηση σ΄ αυτόν της πράξης επιβολής προστίμου.

Η προσφυγή κηρύσσεται από το δικαστήριο απαράδεκτη, εάν από την κατάθεσή της στη γραμματεία του δικαστηρίου δεν κοινοποιηθεί μέσα σε δέκα (10) εργάσιμες μέρες στην αρχή που επέβαλε το πρόστιμο.

4. Πέρα από τις διοικητικές κυρώσεις, που προβλέπονται από τις διατάξεις του παρόντος, επιβάλλονται και οι ποινικές κυρώσεις, που προβλέπονται από το άρθρο 458 του Ποινικού Κώδικα."


Σημειώνεται ότι με βάση τα προαναφερθέντα, το βιβλίο των ημερήσιων δελτίων απασχολούμενου προσωπικού στα οικοδομικά και τεχνικά έργα καταργείται, όμως για την εφαρμογή της παραπάνω διάταξης, θα πρέπει να εκδοθεί πρώτα απόφαση του υπουργού εργασίας


Άρθρο 38

Ηλεκτρονική αναγγελία οικειοθελούς αποχώρησης µισθωτού


1. Ο εργοδότης υποχρεούται να αναγγέλλει, µε ηλεκτρονική υποβολή των σχετικών εντύπων που προβλέπονται στην υ.α. 29502/2014 (Β΄ 2390) στο πληροφοριακό σύστηµα του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης «ΕΡΓΑΝΗ», κάθε περίπτωση οικειοθελούς αποχώρησης µισθωτού ή καταγγελίας σύµβασης εργασίας αορίστου χρόνου ή λήξης σύµβασης εργασίας ορισµένου χρόνου ή έργου το αργότερο τέσσερις (4) εργάσιµες ηµέρες από την ηµέρα αποχώρησης του µισθωτού ή καταγγελίας της σύµβασης εργασίας αορίστου χρόνου ή λήξης της σύµβασης εργασίας ορισµένου χρόνου ή έργου, αντίστοιχα.

2. Η αναγγελία οικειοθελούς αποχώρησης του µισθωτού θα πρέπει να συνοδεύεται υποχρεωτικά είτε από ηλεκτρονικά σαρωµένο έντυπο υπογεγραµµένο από τον εργοδότη και τον εργαζόµενο είτε από εξώδικη δήλωση του εργοδότη προς τον εργαζόµενο, µε την οποία τον ενηµερώνει ότι έχει χωρήσει οικειοθελής αποχώρησή του και ότι αυτή θα αναγγελθεί στο πληροφοριακό σύστηµα «ΕΡΓΑΝΗ». Στην τελευταία περίπτωση, η εξώδικη δήλωση του εργοδότη επιδίδεται στον εργαζόµενο το αργότερο τέσσερις (4) εργάσιµες ηµέρες από την οικειοθελή του αποχώρηση και η αναγγελία γίνεται την επόµενη εργάσιµη ηµέρα από την επίδοση της εξώδικης δήλωσης. Αν ο εργοδότης δεν τηρήσει εµπρόθεσµα τις υποχρεώσεις αναγγελίας οικειοθελούς αποχώρησης, συµπεριλαµβανοµένης της υποβολής των συνοδευτικών εγγράφων της παρούσας, η σύµβαση εργασίας θεωρείται ότι λύθηκε µε άτακτη καταγγελία του εργοδότη.



Προηγούμενες διατάξεις

Περ. δ΄ της παρ. 1 του άρ. 6 του Ν. 2972/2001

Να αναγγέλλουν στον Οργανισμό Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (ΟΑΕΔ), μέσα σε οκτώ ημέρες, κάθε περίπτωση οικειοθελούς αποχώρησης μισθωτού, πέραν των υποχρεώσεών τους, που απορρέουν από τις διατάξεις της νομοθεσίας του ΟΑΕΔ, για αναγγελία πρόσληψης και καταγγελίας σύμβασης μισθωτού.

Σε περίπτωση παράβασης της υποχρέωσης αυτής και εφόσον η αποχώρηση του μισθωτού δεν αποδεικνύεται από κανένα επίσημο έγγραφο στοιχείο, επιβάλλονται πρόστιμα στον εργοδότη.


Άρθρο 9 Ν.3198/55, παρ. 1

Ο καταγγέλλων την σχέσιν εργασίας εργοδότης υποχρεούται όπως εντός προθεσµίας 8 ηµερών από της παραδόσεως του εγγράφου της καταγγελίας εις τον απολυόµενον, αναγγείλη την υπ' αυτού ενεργηθείσαν καταγγελίαν εις την αρµοδίαν υπηρεσίαν του Οργανισµού Απασχολήσεως και Ασφαλίσεως Ανεργίας ως και εις τον αρµόδιον Γραφείον Ευρέσεως Εργασίας, όπερ υποχρεούται να πρωτοκολλήση ταύτην αυθηµερόν.


Άρθρο 9 Ν.3198/55, παρ. 3

Οι εργοδόται υποχρεούνται εις αναγγελίαν και όταν η σχέσις εργασίας λύεται ουχί συνεπεία καταγγελίας, αλλ' εξ άλλου λόγου ήτοι δια της παρόδου του συµπεφωνηµένου χρόνου, εις την περίπτωσιν της συµβάσεως διαρκείας ωρισµένου χρόνου, ή οσάκις προκύπτει τοιούτη διάρκεια εκ του δηλωθέντος σκοπού εργασίας, ή δια της αποπερατώσεως του έργου εις την περίπτωσιν συµβάσεως ωρισµένου έργου.



Άρθρο 39

Αποκλεισµός από δηµόσιες συµβάσεις και χρηµατοδοτήσεις λόγω παραβάσεων

της εργατικής νοµοθεσίας


Α) 1. Στην παρ. 2 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016 (Α΄ 147) µετά την περίπτωση β΄ προστίθεται περίπτωση γ΄ ως εξής:

«γ) γνωρίζει ή µπορεί να αποδείξει µε τα κατάλληλα µέσα ότι έχουν επιβληθεί σε βάρος του οικονοµικού φορέα, µέσα σε χρονικό διάστηµα δύο (2) ετών πριν από την ηµεροµηνία λήξης της προθεσµίας υποβολής προσφοράς ή αίτησης συµµετοχής: αα) τρεις (3) πράξεις επιβολής προστίµου από τα αρµόδια ελεγκτικά όργανα του Σώµατος Επιθεώρησης Εργασίας για παραβάσεις της εργατικής νοµοθεσίας που χαρακτηρίζονται, σύµφωνα µε την υ.α. 2063/Δ1632/2011 (Β΄ 266), όπως εκάστοτε ισχύει, ως «υψηλής» ή «πολύ υψηλής» σοβαρότητας, οι οποίες προκύπτουν αθροιστικά από τρεις (3) διενεργηθέντες ελέγχους, ή ββ) δύο (2) πράξεις επιβολής προστίµου από τα αρµόδια ελεγκτικά όργανα του Σώµατος Επιθεώρησης Εργασίας για παραβάσεις της εργατικής νοµοθεσίας που αφορούν την αδήλωτη εργασία, οι οποίες προκύπτουν αθροιστικά από δύο (2) διενεργηθέντες ελέγχους. Οι υπό αα΄ και ββ΄ κυρώσεις πρέπει να έχουν αποκτήσει τελεσίδικη και δεσµευτική ισχύ. Ο λόγος αποκλεισµού δεν εφαρµόζεται όταν η εκτιµώµενη αξία της σύµβασης, χωρίς ΦΠΑ, είναι ίση ή κατώτερη από το ποσό των είκοσι χιλιάδων (20.000) ευρώ.»


2. Στην παρ. 2 του άρθρου 80 του ν. 4412/2016 προστίθεται περίπτωση γ΄ ως εξής:

«γ) για την περίπτωση γ΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 73, πιστοποιητικό από τη Διεύθυνση Προγραµµατισµού και Συντονισµού της Επιθεώρησης Εργασιακών Σχέσεων, από το οποίο να προκύπτουν οι πράξεις επιβολής προστίµου που έχουν εκδοθεί σε βάρος του οικονοµικού φορέα σε χρονικό διάστηµα δύο (2) ετών πριν από την ηµεροµηνία λήξης της προθεσµίας υποβολής προσφοράς ή αίτησης συµµετοχής.»


3. Στο άρθρο 305 του ν. 4412/2016 προστίθεται παράγραφος 3 ως εξής:

«3. Ο λόγος αποκλεισµού της περίπτωσης γ΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 73 περιλαµβάνεται πάντοτε στους κανόνες και τα κριτήρια της παραγράφου 1.»


4. Στην παρ. 1 του άρθρου 335 του ν. 4412/2016 προστίθεται τελευταίο εδάφιο ως εξής:

«Οι αναθέτοντες φορείς επιβάλλουν τον όρο ότι κατά την εκτέλεση της σύµβασης ο ανάδοχος υποχρεούται να τηρεί τις διατάξεις της νοµοθεσίας περί υγείας και ασφάλειας των εργαζοµένων και πρόληψης του επαγγελµατικού κινδύνου.»


5. Η ισχύς των διατάξεων των παραγράφων 1 έως 4 ξεκινά δύο (2) µήνες µετά τη δηµοσίευση του παρόντος νόµου και δεν καταλαµβάνει διαδικασίες που έχουν ήδη ξεκινήσει, κατά την έννοια των άρθρων 61, 120, 290 και 330 του ν. 4412/2016.


6. Η παρ. 2 του άρθρου 24 του ν. 3996/2011 (Α΄ 170) καταργείται και οι υπόλοιπες παράγραφοι του άρθρου αναριθµούνται αντίστοιχα.


Β) Η περίπτωση γ΄ της παρ. 2 του άρθρου 68 του ν. 3863/2010 (Α΄ 115) αντικαθίσταται ως εξής:

«γ) Η αναθέτουσα αρχή αποκλείει από τη σύναψη της σύµβασης τις υποψήφιες εταιρείες παροχής υπηρεσιών καθαρισµού ή/και φύλαξης εάν έχουν επιβληθεί σε βάρος τους, µέσα σε χρονικό διάστηµα δύο (2) ετών πριν από τη λήξη της προθεσµίας υποβολής της προσφοράς, τρεις (3) πράξεις επιβολής προστίµου από τα αρµόδια ελεγκτικά όργανα του Σώµατος Επιθεώρησης Εργασίας για παραβάσεις της εργατικής νοµοθεσίας που χαρακτηρίζονται, σύµφωνα µε την υ.α. 2063/Δ1632/2011 (Β΄ 266), όπως εκάστοτε ισχύει, ως «υψηλής» ή «πολύ υψηλής» σοβαρότητας, οι οποίες προκύπτουν αθροιστικά, από τρεις (3) διενεργηθέντες ελέγχους ή δύο (2) πράξεις επιβολής προστίµου από τα αρµόδια ελεγκτικά όργανα του Σώµατος Επιθεώρησης Εργασίας για παραβάσεις της εργατικής νοµοθεσίας που αφορούν την αδήλωτη εργασία, οι οποίες προκύπτουν αθροιστικά από δύο (2) διενεργηθέντες ελέγχους. Η αναθέτουσα αρχή µπορεί να αποκλείσει από τη σύναψη της σύµβασης τις υποψήφιες εταιρείες παροχής υπηρεσιών καθαρισµού ή/και φύλαξης: αα) οι οποίες έχουν κηρυχθεί έκπτωτες κατ’ εφαρµογή της παραγράφου 7 του παρόντος µέσα σε χρονικό διάστηµα τριών (3) ετών πριν από την ηµεροµηνία λήξης της προθεσµίας υποβολής της προσφοράς ή ββ) στις οποίες έχει επιβληθεί η κύρωση της προσωρινής διακοπής της λειτουργίας συγκεκριµένης παραγωγικής διαδικασίας ή τµήµατος ή τµηµάτων ή του συνόλου της επιχείρησης ή εκµετάλλευσης κατ’ εφαρµογή της παρ. 1Β του άρθρου 24 του ν. 3996/2011 (Α΄ 170) µέσα σε χρονικό διάστηµα τριών (3) ετών πριν από την ηµεροµηνία λήξης της προθεσµίας υποβολής της προσφοράς.»



Άρθρο 40

1. Οι δυνητικοί δικαιούχοι αποκλείονται από την ένταξη σε πρόγραµµα ή την υπαγωγή σε καθεστώτα ενίσχυσης, που χρηµατοδοτούνται από ενωσιακούς ή εθνικούς πόρους, εάν έχουν επιβληθεί σε βάρος τους, µέσα σε χρονικό διάστηµα δύο (2) ετών πριν από την ηµεροµηνία λήξης της προθεσµίας υποβολής αίτησης συµµετοχής:

α) τρεις (3) πράξεις επιβολής προστίµου από τα αρµόδια ελεγκτικά όργανα του Σώµατος Επιθεώρησης Εργασίας για παραβάσεις της εργατικής νοµοθεσίας που χαρακτηρίζονται, σύµφωνα µε την υ.α. 2063/Δ1632/2011 (Β΄ 266), όπως εκάστοτε ισχύει, ως «υψηλής» ή «πολύ υψηλής» σοβαρότητας, οι οποίες προκύπτουν αθροιστικά από τρεις (3) διενεργηθέντες ελέγχους, ή β) δύο (2) πράξεις επιβολής προστίµου από τα αρµόδια ελεγκτικά όργανα του Σώµατος Επιθεώρησης Εργασίας για παραβάσεις της εργατικής νοµοθεσίας που αφορούν την αδήλωτη εργασία, οι οποίες προκύπτουν αθροιστικά από δύο (2) διενεργηθέντες ελέγχους.

Οι υπό α΄ και β΄ κυρώσεις πρέπει να έχουν αποκτήσει τελεσίδικη και δεσµευτική ισχύ.

2. Ο έλεγχος για την επιβολή των κυρώσεων της παραγράφου 1 πραγµατοποιείται µέσω των πληροφοριακών συστηµάτων των φορέων διαχείρισης και του Σώµατος Επιθεώρησης Εργασίας. Μέχρι τη διασύνδεση και διαλειτουργικότητα των πληροφοριακών συστηµάτων, η οποία διαπιστώνεται µε απόφαση των Υπουργών Οικονοµίας και Ανάπτυξης και Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, ο δυνητικός δικαιούχος κατά την υποβολή της αίτησης συµµετοχής υποβάλλει υπεύθυνη δήλωση, στην οποία δηλώνει ότι δεν έχουν επιβληθεί σε βάρος τους οι κυρώσεις της παραγράφου 1.

3. Οι προσκλήσεις των φορέων διαχείρισης περιέχουν υποχρεωτικά όρους για τη µη ύπαρξη των κυρώσεων της παραγράφου 1, καθώς και για την τήρηση των διατάξεων της νοµοθεσίας περί υγείας και ασφάλειας των εργαζοµένων και πρόληψης του επαγγελµατικού κινδύνου.

4. Με απόφαση των Υπουργών Οικονοµίας και Ανάπτυξης και Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης καθορίζονται οι κυρώσεις και η διαδικασία επιβολής τους, στην περίπτωση που τα αρµόδια ελεγκτικά όργανα του ΣΕΠΕ επιβάλλουν κυρώσεις για παραβάσεις που χαρακτηρίζονται ως «υψηλής» ή «πολύ υψηλής» σοβαρότητας, σύµφωνα µε την υ.α. 2063/Δ1632/2011 (Β΄266), όπως εκάστοτε ισχύει, ή για παραβάσεις που αφορούν την αδήλωτη εργασία µετά την ένταξη σε πρόγραµµα ή την υπαγωγή σε καθεστώτα ενίσχυσης. Με την ίδια απόφαση καθορίζονται οι διαδικασίες για την επιβεβαίωση της ορθότητας των υπεύθυνων δηλώσεων της παραγράφου 2 και κάθε άλλο συναφές µε την εφαρµογή του παρόντος θέµα.

5. Η ισχύς του παρόντος αρχίζει από την έκδοση των αποφάσεων των παραγράφων 2 και 4.


Άρθρο 41

Τροποποίηση του άρθρου 16 του ν. 2874/2000


Στο άρθρο 16 του ν. 2874/2000 (Α΄286) προστίθεται παράγραφος 8 ως εξής:

«8. Ο εργοδότης υποχρεούται να εφοδιάζει τους εργαζόµενους µε αντίγραφο της κατάστασης προσωπικού ή απόσπασµα αυτής όταν απασχολούνται εκτός της έδρας ή του παραρτήµατος της επιχείρησης.»



Άρθρο 42

Τροποποίηση του άρθρου 4 του π.δ. 240/2006


Στο άρθρο 4 του π.δ. 240/2006 (Α΄ 252) προστίθεται παράγραφος 5 ως εξής:

«5. Η ενημέρωση που παρέχει ο εργοδότης και τα αποτελέσματα των διαβουλεύσεων καταγράφονται σε πρακτικό.»


Άρθρο 43

Τροποποίηση του άρθρου 5 του π.δ. 240/2006


Το πρώτο εδάφιο του άρθρου 5 του π.δ. 240/2006 αντικαθίσταται ως εξής:

«Οι κοινωνικοί εταίροι μπορούν, στο κατάλληλο επίπεδο, συμπεριλαμβανομένου του επιπέδου της επιχείρησης ή της εγκατάστασης, να καθορίζουν ελεύθερα και οποτεδήποτε, μέσω γραπτής συμφωνίας, τις πρακτικές λεπτομέρειες ενημέρωσης και διαβούλευσης των εργαζομένων.»


Διάταξη που άλλαξε

Οι κοινωνικοί εταίροι μπορούν, στο κατάλληλο επίπεδο, συμπεριλαμβανομένου του επιπέδου της επιχείρησης ή της εγκατάστασης, να καθορίζουν ελεύθερα και οποτεδήποτε, μέσω συμφωνίας, τις πρακτικές λεπτομέρειες ενημέρωσης και διαβούλευσης των εργαζομένων.


Άρθρο 44

Παρένθετη µητρότητα


1. Στο τέλος της παρ. 1 του άρθρου 6 του ν. 4097/2012 (Α΄ 235) προστίθεται δεύτερο εδάφιο ως εξής:

«Το ως άνω επίδομα μπορεί να χορηγείται και στις κυοφόρους αυτοαπασχολούμενες γυναίκες, τις τεκμαιρόμενες αυτοαπασχολούμενες μητέρες του άρθρου 1464 του Αστικού Κώδικα και στις αυτοαπασχολούμενες γυναίκες που υιοθετούν τέκνο ηλικίας έως δύο ετών.»

2. Η τεκμαιρόμενη μητέρα του άρθρου 1464 του Αστικού Κώδικα που αποκτά τέκνο με τη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας δικαιούται το μεταγενέθλιο τμήμα της άδειας μητρότητας που ορίζεται από τις διατάξεις του άρθρου 7 της ΕΓΣΣΕ 1993 και του άρθρου 7 της ΕΓΣΣΕ 20002001, το οποίο κυρώθηκε με το άρθρο 11 του ν. 2874/2000, καθώς και τις πάσης φύσεως αποδοχές και επιδόματα που συνδέονται με αυτήν, εφόσον πληροί τις προϋποθέσεις που ορίζονται στις επιμέρους καταστατικές διατάξεις του φορέα ασφάλισής της.


Διάταξη που συμπληρώθηκε

Στις αυτοαπασχολούμενες εργαζόμενες γυναίκες μπορεί να χορηγείται επίδομα μητρότητας, το οποίο επιτρέπει την προσωρινή διακοπή του επαγγέλματος τους, λόγω εγκυμοσύνης ή μητρότητας, για χρονικό διάστημα τουλάχιστον 14 εβδομάδων.


3. Στο άρθρο 142 του ν. 3655/2008 (Α΄ 58) προστίθεται ένατο εδάφιο ως εξής:

«Την ειδική παροχή προστασίας μητρότητας, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος, δικαιούται και η τεκμαιρόμενη μητέρα του άρθρου 1464 του Αστικού Κώδικα που αποκτά τέκνο με τη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας.»


Άρθρο 45

Ειδική γονική άδεια σοβαρών νοσηµάτων των παιδιών


Στην παρ. 1 του άρθρου 51 του ν. 4075/2012 (Α΄ 89) προστίθεται δεύτερο εδάφιο ως εξής:

«Η ανωτέρω άδεια χορηγείται, κατά την ως άνω διαδικασία, και στο φυσικό, θετό ή ανάδοχο γονέα παιδιού ηλικίας έως δεκαοκτώ (18) ετών συμπληρωμένων, το οποίο πάσχει από βαριά νοητική στέρηση ή σύνδρομο Down ή αυτισμό.»


Διάταξη που συμπληρώθηκε

Στο φυσικό, θετό ή ανάδοχο γονέα παιδιού ηλικίας έως 18 ετών συμπληρωμένων, το οποίο πάσχει από νόσημα που απαιτεί μεταγγίσεις αίματος και παραγώγων του ή αιμοκάθαρση, από νεοπλασματική ασθένεια, ή χρήζει μεταμόσχευσης χορηγείται ειδική γονική άδεια, διάρκειας δέκα εργάσιμων ημερών κατ’ έτος, με αποδοχές, έπειτα από αίτησή του, κατά απόλυτη προτεραιότητα.



Άρθρο 46

Ειδική προστασία µητέρας λόγω υιοθεσίας και παρένθετης µητρότητας


Στο άρθρο 15 του ν. 1483/1984 (Α΄ 153) προστίθεται παράγραφος 3 ως εξής:

«3. Η προστασία έναντι της καταγγελίας της σχέσης εργασίας, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος άρθρου, ισχύει και για τις εργαζόμενες που υιοθετούν τέκνο ηλικίας έως έξι (6) ετών, με χρονική αφετηρία την τοποθέτηση του τέκνου στην οικογένεια, καθώς και για τις εργαζόμενες που εμπλέκονται στη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας, είτε ως τεκμαιρόμενες μητέρες, με χρονική αφετηρία τη γέννηση του παιδιού, είτε ως κυοφόροι γυναίκες.»


Διάταξη που συμπληρώθηκε

Απαγορεύεται και είναι απόλυτα άκυρη η καταγγελία της σύμβασης ή σχέσης εργασίας εργαζόμενης από τον εργοδότη της, τόσο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης της όσο και για το χρονικό διάστημα δεκαοκτώ (18) μηνών μετά τον τοκετό ή κατά την απουσία της για μεγαλύτερο χρόνο, λόγω ασθένειας που οφείλεται στην κύηση ή τον τοκετό, εκτός εάν υπάρχει σπουδαίος λόγος για καταγγελία......



Άρθρο 47

Ταχεία εκδίκαση διαφορών για άκυρη απόλυση, µισθούς υπερηµερίας και καθυστερούµενους µισθούς.


Στο άρθρο 621 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας προστίθεται παράγραφος 3 ως εξής:

«3. Η συζήτηση των αγωγών και των τακτικών ένδικων μέσων επί των διαφορών για άκυρη απόλυση, μισθούς υπερημερίας και καθυστερούμενους μισθούς προσδιορίζεται υποχρεωτικά μέσα σε εξήντα (60) ημέρες από την κατάθεσή τους. Αν αναβληθεί η συζήτηση, αυτή προσδιορίζεται υποχρεωτικά μέσα σε τριάντα (30) ημέρες. Η απόφαση του δικαστηρίου δημοσιεύεται υποχρεωτικά μέσα σε τριάντα (30) ημέρες από τη συζήτηση της αγωγής ή του τακτικού ένδικου μέσου.»


Διάταξη που συμπληρώθηκε

1. Οι διαφορές που αναφέρονται στο άρθρο 614 αριθμ. 3 μπορεί να εισαχθούν και στο δικαστήριο του τόπου όπου ο εργαζόμενος παρέχει ή, σε περίπτωση λύσης της σχέσης, παρείχε την εργασία του κατά τον αμέσως πριν από τη λήξη χρόνο.


2. Στις διαφορές που αναφέρονται στην παράγραφο 1, μπορούν να εναγάγουν ή να εναχθούν μαζί περισσότεροι εργαζόμενοι και όταν τα δικαιώματα ή οι υποχρεώσεις τους προέρχονται μόνο από την ίδια νομική αιτία. Στις διαφορές που αναφέρονται στην παράγραφο 1, αν κατά τη συζήτηση στο ακροατήριο δεν εμφανιστεί κάποιος διάδικος ή εμφανιστεί και δεν λάβει νόμιμα μέρος στη συζήτηση, η διαδικασία προχωρεί σαν να ήταν παρόντες όλοι οι διάδικοι.


Μανώλης Αμαργιωτάκης

Οικονομολόγος - Σύμβουλος Εργασιακών Σχέσεων


πηγή: http://www.ergasiaka-gr.net